Apa itu Beta-karotena? Kebaikan dan Kegunaannya

Beta-karotena adalah pigmen tumbuhan yang memberikan warna merah, oren dan kuning kepada sayur-sayuran seperti lobak merah, labu dan ubi keledek.

Beta-karotena atau dalam bahasa Inggerisnya “beta-carotene” turut berfungsi sebagai antioksidan.

Artikel ini akan menjelaskan dengan lebih lanjut mengenai beta-karotena, kebaikan dan kegunaannya dan senarai makanan yang kaya dengan antioksidan ini.

Apa itu Beta-karotena?

Tubuh manusia menukar beta-karotena kepada vitamin A (retinol). Beta-karotena adalah prekursor vitamin A.

Kita memerlukan vitamin A untuk kulit dan membran mukus yang sihat, menguatkan sistem imun dan kesihatan mata dan penglihatan yang baik.

Beta-karotena itu sendiri bukanlah nutrien penting, tetapi vitamin A adalah nutrien penting.

Nama beta-karotena berasal daripada perkataan Greek iaitu “beta” dan Latin “carota” yang merujuk kepada carrot (lobak merah).

Beta karotena ditemui oleh saintis Heinrich Wilhelm Ferdinand Wackenroder, yang mengkristalkannya daripada lobak merah pada tahun 1831.

Kebaikan dan Kegunaan Beta-karotena

Terdapat beberapa kebaikan beta-karotena terhadap manusia. Antaranya adalah:

1. Berfungsi sebagai Antioksidan

Beta-karotena juga berfungsi sebagai antioksidan.

Antioksidan ialah sebatian yang meneutralkan molekul tidak stabil yang dipanggil radikal bebas. Apabila bilangan radikal bebas menjadi terlalu tinggi dalam badan, ia menyebabkan ketidakseimbangan. Akibatnya, ia membawa kepada kerosakan sel-sel dan tisu yang dikenali sebagai tekanan oksidatif.

Tekanan oksidatif adalah penyumbang terkenal kepada perkembangan penyakit-penyakit kronik tertentu. ^[1]

Antioksidan seperti beta-karotena membantu mengurangkan atau mencegah tekanan oksidatif dalam badan.

2. Memperlahankan Kemerosotan Otak

Tekanan oksidatif adalah penyumbang utama kepada kemerosotan otak (kognitif).

Beta-karotena boleh meningkatkan fungsi kognitif anda, menurut beberapa kajian, disebabkan oleh kesan antioksidannya.

Satu kajian semula yang melibatkan 8 kajian mendapati terdapat manfaat kecil yang dikaitkan dengan suplemen beta-karotena dengan fungsi kognitif dan ingatan. ^[2]

Walau bagaimanapun, perlu diingat bahawa faedah kognitif yang berkaitan dengan beta-karotena hanya dikaitkan dengan pengambilan jangka panjang selama purata 18 tahun.

3. Baik untuk Kesihatan Mata

Pemakanan yang kaya dengan karotenoid seperti beta-karotena boleh membantu meningkatkan kesihatan mata dan melindungi daripada penyakit yang menjejaskan mata seperti degenerasi makular berkaitan usia (AMD), penyakit yang menyebabkan kehilangan penglihatan.

Penyelidikan hampir 2 dekad telah menunjukkan bahawa mempunyai paras darah tinggi dengan karotenoid termasuklah beta-karotena boleh mengurangkan risiko mengalami degenerasi makular berkaitan usia sebanyak 35%. ^[3]

4. Meningkatkan Kesihatan Kulit

Beta karotena juga boleh membantu meningkatkan kesihatan kulit anda. Ia mungkin disumbang oleh kesan antioksidannya.

Kajian semula pada tahun 2012 melaporkan bahawa pengambilan beta-karotena dan karotenoid yang lain boleh meningkatkan pertahanan kulit terhadap sinaran UV dan membantu mengekalkan kesihatan dan penampilan kulit. ^[4]

5. Baik untuk Kesihatan Paru-paru

Vitamin A adalah nutrien penting untuk fungsi paru-paru yang sihat. Kekurangan vitamin A mungkin menjadi faktor penyumbang kepada beberapa penyakit paru-paru. ^[5]

Disebabkan itu, mendapatkan beta-karotena yang mencukupi; yang menjadi vitamin A dalam badan, adalah penting untuk paru-paru.

Selain itu, memakan makanan yang kaya dengan beta-karotena juga mungkin boleh mengurangkan risiko kanser seperti kanser paru-paru.

Satu kajian yang dijalankan terhadap lebih 2,500 orang mencadangkan bahawa makan buah-buahan dan sayur-sayuran yang kaya dengan karotenoid seperti beta-karotena, mempunyai kesan perlindungan terhadap kanser paru-paru. ^[6]

Walau bagaimanapun, terdapat sisi lain untuk kebaikan ini. Kajian telah menunjukkan bahawa mengambil suplemen beta-karotena meningkatkan risiko kanser paru-paru pada orang yang menghisap rokok. ^[7]

6. Berpotensi Mencegah Kanser

Diet yang kaya dengan makanan yang mengandungi antioksidan seperti beta-karotena boleh membantu menurunkan risiko terhadap kanser.

Sesetengah kajian menunjukkan bahawa orang yang makan makanan yang mengandungi beta-karotena atau yang mempunyai tahap beta karotena yang tinggi dalam darah berisiko rendah terhadap kanser paru-paru, kulit, kolon, payudara dan prostat. ^[8]

Senarai Makanan yang Kaya dengan Beta-karotena

Berikut adalah makanan yang kaya dengan beta-karotena:

• Lobak merah
• Kubis cina
• Brokoli
• Bawang
• Lada atau cili
• Asparagus
• Bayam
• Keledek
• Labu
• Kucai
• Kubis daun
• Plum
• Kacang pea
• Salad romaine
• Herba dan rempah seperti paprika, parsli, cili, ketumbar dan marjoram

Dos dan Kesan Sampingan

Sesetengah pakar perubatan mengesyorkan kira-kira 2 miligram beta-karotena setiap hari. Jumlah tertinggi yang dianggap selamat ialah kira-kira 7 miligram setiap hari.

Walau bagaimanapun, suplemen beta-karotena pada masa ini tidak disyorkan untuk kegunaan umum.

Mengambil suplemen beta-karotena dalam dos yang tinggi boleh menjadikan kulit kelihatan kuning atau oren (karotenemia).

Dos yang lebih tinggi juga dikaitkan dengan risiko beberapa jenis kanser. Ini benar terutamanya pada orang yang berisiko tinggi mendapat kanser selepas terdedah kepada asbestos atau bagi mereka yang merokok. ^[5]

Rumusan

Beta-karotena ialah sebatian pemakanan yang penting dan sumber penting kepada vitamin A. Penyelidikan telah mengaitkan pengambilan beta-karotena dengan pelbagai manfaat kesihatan.

Makan makanan yang kaya dengan buah-buahan dan sayur-sayuran adalah cara terbaik untuk meningkatkan pengambilan beta-karotena dan mencegah penyakit.