Kegunaan | Dos | Amaran | Interaksi
Apa itu Adderall?
Adderall ialah ubat yang mengandungi kombinasi garam amphetamine dan dextroamphetamine.
Ia tergolong dalam kelas ubat “perangsang sistem saraf pusat” (CNS stimulants) yang mempengaruhi bahan kimia di otak dan saraf yang berkaitan dengan tumpuan, kawalan impuls dan hiperaktiviti.
Ia digunakan terutamanya untuk merawat Kecelaruan Kurang Tumpuan atau Hiperaktif (ADHD) dan kadang-kala untuk Narkolepsi (gangguan tidur dengan rasa mengantuk berlebihan).
Di AS, Adderall termasuk dalam Schedule II (mempunyai potensi penyalahgunaan tinggi) kerana gabungan stimulan dan risiko ketagihan.
Kegunaan Utama
Rawatan ADHD: Membantu meningkatkan tumpuan, mengurangkan impulsiviti dan hiperaktiviti dalam pesakit ADHD.
Rawatan narkolepsi: Membantu dalam keadaan mengantuk berlebihan.
Ubat ini sebahagian daripada program rawatan menyeluruh yang mungkin termasuk kaunseling atau terapi tambahan (terutamanya bagi ADHD).
Ketersediaan dan Penggunaan
Adderall hanya boleh diperoleh dengan preskripsi doktor (Rx) dalam kebanyakan negara.
Tersedia dalam dua bentuk utama: bentuk segera “IR” (immediate-release) dan bentuk larut pantas atau tahan lama/“XR” (extended-release) yang diambil sekali sehari.
Penggunaan mestilah di bawah pengawasan doktor kerana ia ubat berkawal dan mempunyai potensi kesan sampingan dan penyalahgunaan.
Cara Penggunaan dan Dos
Dos berbeza mengikut umur, kondisi (ADHD vs narkolepsi), bentuk ubat (IR vs XR) dan tindak balas individu.
Sebagai contoh, untuk bentuk XR bagi pesakit umur 6-12 tahun yang memulakan rawatan: mulakan dengan 10 mg sekali sehari di pagi hari.
Untuk ADHD Kanak-kanak ≥ 6 tahun hingga dewasa, dos boleh disesuaikan secara mingguan dari dos awal.
Had dos maksimum bagi bentuk IR, dos sehingga ~40 mg sehari dalam sesetengah kes ADHD.
Penting: Jangan ubah dos atau berhenti secara tiba-tiba tanpa berbincang dengan doktor.
Amaran dan Kesan Sampingan
Amaran Utama
- Risiko Penyalahgunaan dan Ketagihan: Adderall ialah stimulan dengan potensi tinggi untuk disalahgunakan.
- Risiko Kardiovaskular: Boleh menyebabkan masalah jantung seperti degupan jantung laju, tekanan darah tinggi atau dalam kes serius, komplikasi jantung.
- Kesan Psikiatrik: Boleh mencetuskan atau memburukkan psikosis, mania, kecemasan atau tik dalam sesetengah pesakit.
Kesan Sampingan Umum
- Insomnia (sukar tidur)
- Kurang selera makan
- Sakit perut
- Penurunan berat badan
- Mulut kering
- Sakit kepala
- Gelisah
- Perubahan mood
Jika Berlaku Terlebih Dos atau Tersalah Guna
- Gejala boleh termasuk: Degupan jantung sangat laju, pening, pengsan, sawan, halusinasi, tekanan darah tinggi atau rendah.
- Jika dicurigai terlebih dos: Sila dapatkan rawatan kecemasan segera.
Interaksi Ubat dan Perkara yang Perlu Dielakkan
Jangan digunakan secara serentak atau dalam tempoh dua minggu selepas penghentian ubat perencat monoamin oxidase (MAO). Risiko krisis hipertensi.
Antara contohnya perencat MAO ialah isocarboxazid, linezolid, methylene blue injection, phenelzine, rasagiline, selegiline, tranylcypromine dan lain-lain.
Maklumkan doktor jika anda mengambil ubat lain yang menjejaskan tekanan darah, jantung atau sistem saraf.
Penggunaan alkohol, ubat-ubat yang menyebabkan stimulan tambahan atau ubat yang menekan sistem saraf pusat boleh meningkatkan risiko kesan sampingan.
Anda mungkin tidak boleh menggunakan Adderall jika anda alah kepada mana-mana ubat perangsang (stimulan).
Anda mungkin tidak boleh menggunakan Adderall jika anda mempunyai:
- Glaukoma
- Tiroid yang terlalu aktif (hipertiroidisme)
- Keresahan atau pergolakan yang teruk (ubat perangsang boleh memburukkan lagi simptom-simptom ini)
- Tekanan darah tinggi
- Penyakit jantung atau penyakit arteri koronari
- Penyakit vaskular atau pengerasan arteri
- Sejarah ketagihan dadah atau alkohol.
