Pneumonia atau radang paru-paru adalah keadaan di mana alveoli dipenuhi dengan sel-sel inflamasi. Akibatnya pertukaran gas-gas terjejas. Alveoli adalah gelembung-gelembung udara di dalam paru-paru. Alveoli ini bertanggungjawab untuk penukaran gas oksigen dan karbon dioksida.
Pneumonia biasanya disebabkan oleh jangkitan kuman bakteria dan virus, tetapi kadang-kadang boleh di sebabkan kulat atau parasit.
Pneumonia merupakan jangkitan yang menyebabkan kematian terbesar dalam kalangan kanak-kanak di seluruh dunia.
Pada tahun 2019, Pertubuhan Kesihatan Dunia (WHO) melaporkan bahawa pneumonia telah membunuh seramai 740,180 orang kanak-kanak di bawah umur 5 tahun. Kematian akibat penyakit ini dilaporkan tertinggi di Asia Selatan dan Afrika sub-Sahara.
Adakah Pneumonia Boleh Berjangkit?
Sesetengah pneumonia boleh berjangkit sekiranya bakteria dan virus yang menyebabkan jangkitan tersebut memasuki paru-paru anda.
Walau bagaimanapun, tidak semua orang yang terdedah kepada kuman ini akan mengalami radang paru-paru.
Penyakit ini boleh berjangkit sekiranya seseorang yang telah dijangkiti batuk atau bersih dan titisan cecair yang mengandungi bakteria tersebut disedut oleh orang lain.
Anda juga boleh dijangkiti sekiranya memegang objek yang telah dipegang oleh penghidap pneumonia.
Contohnya, menyentuh tisu yang digunakan oleh mereka yang telah dijangkiti, kemudiannya menyentuh mulut dan hidung anda.
Tanda-tanda dan Gejala
Tanda-tanda dan gejala radang paru-paru berbeza-beza dari ringan hingga teruk, bergantung kepada faktor seperti jenis kuman yang menyebabkan jangkitan, umur serta kesihatan keseluruhan.
Tanda dan gejala ringan selalunya serupa dengan demam selesema atau selesema, tetapi ia berlaku lebih lama.
Antara tanda-tanda dan gejala pneumonia adalah:
- Sakit dada apabila anda batuk atau bernafas
- Batuk yang mungkin menghasilkan kahak
- Keletihan
- Demam, berpeluh dan menggigil
- Loya, muntah atau cirit-birit
- Sesak nafas
- Sakit tekak
- Suhu badan rendah daripada biasa (orang dewasa berumur lebih 65 tahun)
- Kekeliruan atau perubahan kesedaran mental (orang dewasa berumur lebih 65 tahun)
Punca
Pneumonia berpunca atau disebabkan jangkitan virus, bakteria dan fungi. Lazimnya disebabkan oleh:
- Streptococcus pneumoniae – bakteria yang selalunya menyebabkan radang paru-paru dalam kalangan kanak-kanak.
- Haemophilus influenzae type b (Hib) – bakteria kedua yang sering menyebabkan radang paru-paru.
- Bakteria Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae dan Legionella pneumoniae.
- Virus sinsitium pernafasan – virus yang selalunya menyebabkan radang paru-paru.
- Kanak-kanak yang dijangkiti HIV.
- Kulat – Radang paru-paru akibat kulat adalah paling jarang-jarang berlaku.
Rawatan Pneumonia
Matlamat rawatan pneumonia atau radang paru-paru adalah menyembuhkan jangkitan dan mencegah komplikasi.
Mereka yang menghidap penyakit ini melalui komuniti biasanya boleh dirawat dirumah menggunakan ubat-ubatan.
Rawatan tertentu bergantung kepada jenis dan keterukan jangkitan, umur dan kesihatan keseluruhannya pesakit. Antara pilihan rawatan adalah:
- Antibiotik: Ubat-ubatan ini digunakan untuk merawat radang paru-paru bakteria. Ia mungkin mengambil masa untuk mengenal pasti jenis bakteria yang menyebabkan radang paru-paru anda dan untuk memilih antibiotik terbaik untuk merawatnya. Jika simptom anda tidak bertambah baik, doktor mungkin mengesyorkan antibiotik yang berbeza.
- Ubat batuk: Ubat ini boleh digunakan untuk menenangkan batuk supaya anda boleh berehat. Batuk membantu melonggarkan dan memindahkan cecair dari paru-paru anda, adalah idea yang baik untuk tidak menghapuskan batuk anda sepenuhnya.
- Pelega demam atau kesakitan: Ubat antiradang bukan steroid seperti ibuprofen, aspirin atau paracetamol boleh membantu melegakan demam dan ketidakselesaan.
Komplikasi
Bagi sesetengah orang, terutamanya golongan berisiko tinggi, mereka berisiko tinggi untuk mengalami komplikasi seperti:
- Bakteria dalam salur darah: Bakteria memasuki salur darah daripada paru-paru anda dan menyebarkan jangkitan ke organ yang lain, berpotensi menyebabkan kegagalan organ.
- Sukar bernafas: Jika radang paru-paru anda teruk atau anda mempunyai penyakit paru-paru kronik, anda mungkin menghadapi masalah untuk bernafas dengan oksigen yang mencukupi.
- Pengumpulan cecair disekeliling paru-paru: Pneumonia boleh menyebabkan cecair terkumpul di ruang nipis antara lapisan tisu yang melapisi paru-paru dan rongga dada (pleura).
- Abses paru-paru: Abses berlaku jika nanah terbentuk dalam rongga di dalam paru-paru. Abses biasanya dirawat dengan antibiotik.