Makanan yang Boleh Menghalang Penyerapan Kolesterol

Adalah wajar untuk mengetahui berkenaan dengan bahan makanan semula jadi yang boleh menghalang penyerapan kolesterol supaya ramuan makanan dan makanan tambahan boleh dibangunkan untuk pengguna yang ingin menguruskan paras kolesterol darah mereka dengan cara bukan farmakologi.

Kolesterol selalunya dianggap tidak baik. Walau bagaimanapun, sebenarnya kolesterol adalah komponen perlu dalam badan manusia.

Kolesterol mempunyai pelbagai fungsi dalm badan seperti menstabilkan membran sel, pelopor kepada vitamin D, asid hempedu dan hormon steroid.

Setiap sel dalam badan manusia boleh mengabungkan kolesterol apabila diperlukan tetapi sel-sel tidak boleh memecahkan kolesterol menjadi molekul ringkas melalui proses pengoksidaan.

Oleh itu, sebarang lebihan kolesterol akan dihantar ke hati, dikumuhkan ke dalam hempedu dan disingkirkan daripada badan melalui usus.

Metabolisme kolesterol pada seluruh badan berada dalam keseimbangan yang halus. Apabila ketidakseimbangan berlaku, kolesterol boleh terkumpul dalam pundi hempedu yang menggalakkan pembentukan batu karang.

Pengumpulan kolesterol dalam aliran darah pula boleh menyebabkan plak aterosklerotik terbentuk di dalam dinding arteri yang seterusnya boleh menyebabkan serangan jantung atau strok.

Selain rawatan perubatan, terdapat bahan makanan yang boleh menghalang penyerapan kolesterol melalui mekanisme tertentu.

1. Serat Larut

Serat diet dikategorikan berdasarkan kelarutannya di dalam air. Serat larut adalah serat yang larut di dalam air.

Serat larut boleh menarik air di dalam usus dan membentuk matriks likat yang mempunyai pelbagai kesan kepada badan.

Terdapat banyak kajian yang menunjukkan pengambilan makanan yang kaya serat terutamanya serat larut dikaitkan dengan penambahbaikan dari segi paras kolesterol LDL dan penyakit jantung koronari. ^{[1, 2]}

Kajian-kajian klinikal terhadap manusia dan analisis turut menunjukkan kebaikan serat larut dalam melindungi jantung dan menurunkan paras kolesterol. ^{[3, 4, 5]}

Beberapa pandangan berpendapat, serat larut mengurangkan risiko kepada penyakit jantung melalui beberapa mekanisme seperti:

• Penapaian serat oleh bakteria dalam usus
• Melambatkan pengosongan gaster (perut)
• Meningkatkan penyerapan gula oleh otot
• Mengurangkan penyerapan lemak daripada makanan
• Meningkatkan pengkumuhan kolesterol melalui najis

Makanan yang Kaya dengan Serat Larut

Antara contoh serat larut adalah pektin, beta-glukan, gum, fruktan dan kanji resistan.

Serat-serat larut ini tinggi dalam makanan seperti:

• Barli
• Oat
• Kacang hitam
• Avokado
• Ubi keledek
• Buah pir
• Kacang ginjal
• Flaxseed
• Biji matahari (kuaci)

2. Fitosterol

Fitosterol ialah komponen di dalam membran sel tumbuhan yang berfungsi sama seperti kolesterol dalam sel-sel haiwan.

Terdapat tiga jenis fitosterol yang paling banyak dalam tumbuhan iaitu sitosterol, stigmasterol dan kampesterol.

Sifat menurunkan kolesterol oleh fitosterol telah diketahui sejak sekian lama. Untuk mendapatkan impak yang ketara terhadap kolesterol LDL dalam darah, pengambilan fitosterol melalui makanan perlu sehingga 1 hingga 3 gram sehari.

Analisis menunjukkan pengambilan fitosterol antara 1 hingga 3 gram sehari boleh menurunkan kepekatan kolesterol LDL dalam darah sehingga 15%. ^{[6, 7]}

Mekanisme yang terlibat dalam menghalang penyerapan kolesterol oleh fitosterol tidak difahami sepenuhnya. Tetapi, mekanisme berikut mungkin memainkan peranan:

• Menghalang hidrolisis kolesterol
• Bersaing dengan kolesterol untuk penyerapan dalam usus
• Penghabluran bersama yang menyebabkan kolesterol tidak tersedia untuk penyerapan
• Bersaing dengan kolesterol untuk diangkut ke dalam sel-sel penyerapan usus

Makanan yang Kaya dengan Fitosterol

Antara makanan yang kaya dengan fitosterol yang boleh menghalang penyerapan kolesterol adalah:

• Brokoli
• Bawang merah
• Lobak merah
• Jagung
• Bayam
• Beri biru
• Pisang
• Kacang badam
• Kacang walnut
• Kacang pistasio
• Kacang pekan
• Kacang gajus
• Flaxseed

3. Fosfolipid

Bahan makanan yang boleh menghalang penyerapan kolesterol yang seterusnya adalah fosfolipid.

Fosfolipid adalah lipid yang mempunyai kumpulan fosforus dan nitrogen seperti lesitin, sefalin dan sfingomielin. Fosfolipid separa larut dalam air dan lemak dan digunakan sebagai pengemulsi makanan.

Fosfolipid juga adalah komponen utama kepada hempedu dan terlibat dalam pelarutan kolesterol.

Salah satu bentuk fosfolipid lagi adalah fosfatidilkolina (PC) iaitu fosfolipid yang melekat pada molekul kolina.

Keupayaan untuk PC menghalang penyerapan kolesterol pada awalnya ditunjukkan pada kajian yang melibatkan haiwan. ^[8]

Kajian lain yang dijalankan terhadap pesakit kolesterol tinggi pula mendapati terdapat pengurangan yang ketara dalam penyerapan kolesterol selepas diberikan PC soya. ^[9]

Selain itu, kajian lain turut menunjukkan bahawa PC telur boleh menghalang penyerapan kolesterol dalam satu kajian terhadap haiwan. Malah, PC telur juga didapati lebih berkesan dalam mengurangkan penyerapan kolesterol berbanding PC soya. ^[10]

Tambahan daripada itu juga, sfingomielin juga turut didapati boleh menghalang penyerapan kolesterol berdasarkan kajian terhadap haiwan. ^[11]

Mekanisme yang terlibat dalam menghalang penyerapan kolesterol oleh fosfolipid adalah seperti:

• Menganggu hidrolisis lipid yang turut menghalang penyerapan kolesterol
• Sfingomelin mengikat dengan kolesterol dalam usus yang mencegah penyerapan kolesterol
• Menghalang kolesterol daripada berinteraksi dengan pengangkutnya yang seterusnya mencegah penyerapan kolesterol

Makanan yang Kaya dengan Fosfolipid

Antara makanan yang kaya dengan fosfolipid adalah:

• Telur kuning
• Kacang tanah
• Kacang soya
• Sawi
• Bunga matahari
• Susu
• Produk tenusu

4. Asid Stearik

Asid stearik merupakan salah satu daripada komponen minyak makan tepu. Asid ini boleh dihasilkan melalui hidrolisis minyak terutamanya minyak kelapa sawit dan minyak jagung.

Umumnya, pengambilan lemak tepu dikatakan boleh meningkatkan paras kolesterol LDL (kolesterol jahat) dan meningkatkan risiko kepada penyakit aterosklerosis.

Namun, asid stearik adalah salah satu lemak tepu yang unik kerana ia tidak menyebabkan peningkatan kolesterol dalam darah.

Kesan menurunkan kolesterol oleh asid stearik ini dapat dilihat dalam kajian yang dijalankan terhadap haiwan dan manusia. ^{[12, 13]}

Walau bagaimanapun, satu-satunya masalah berkaitan asid stearik ini adalah ia biasanya didapati bersama-sama lemak tepu yang lain dalam makanan menjadikannya sukar untuk disarankan kepada umum.

Makanan yang Kaya Asid Stearik

Asid stearik banyak dijumpai dalam makanan seperti:

• Lemak daging lembu
• Mentega koko
• Biji manga
• Mentega illipe daripada buah Engkabang Rusa
• Mentega shea

5. Probiotik

Probiotik adalah bakteria baik yang mempunyai manfaat kepada kesihatan apabila dimakan.

Analisis yang melibatkan 15 kajian melaporkan bahawa pengambilan probiotik daripada yogurt dan susu yang difermentasi menyebabkan penurunan ketara terhadap paras kolesterol total dan kolesterol LDL (kolesterol jahat) berbanding pengambilan probiotik dalam kapsul. ^[14]

Mekanisme yang terlibat bagi kesan tersebut mungkin disumbang oleh: ^[15]

• Mengurangkan penyerapan kolesterol dalam usus melalui pemendakan bersama antara kolesterol dan garam hempedu.
• Penukaran kolesterol kepada coprostanol dalam usus
• Menghalang pengangkut kolesterol dalam usus